Жайылым мәселесі — мал шаруашылығын дамытудың кілті

Жайылым мәселесі

Сайрам ауданы – ауыл шаруашылығына бейім, табиғи мүмкіндіктері мол өңірлердің бірі. Бұл аймақтағы негізгі кәсіптің бірі – мал шаруашылығы, ал оны тиімді дамыту үшін ең басты алғышарттардың бірі – жайылымдық жердің жеткілікті болуы. Алайда соңғы жылдары бұл салада бірқатар мәселелер жинақталып, тұрғындардың алаңдаушылығын тудырып отыр. Ауыл тұрғындары үшін жайылым мәселесі жай ғана жер тапшылығы емес, бұл – күнделікті тұрмыс-тіршілігіне тікелей әсер ететін өмірлік маңызы бар мәселе. Төрт түлігінен пайда көріп, отбасын асырап отырған ауыл еңбеккерлері үшін жайылымның жеткіліксіздігі – өнім сапасының төмендеуіне, малдың әлсіреуіне, тіпті кей жағдайда шығынға ұшырауға әкеліп соғатын факторлардың бірі.

Сайрам ауданының әкімі Арман Сабитов халықпен тығыз байланыс орнатып, тұрғындардың өзекті мәселелерін көзбе-көз тыңдауға баса мән беріп отыр. Жуырда өткен жеке қабылдау кезінде ауданның әр елді мекенінен келген 17 азамат өздерінің түрлі өтініш-тілектерін жеткізіп, әкімнен нақты жауап алды. Осы қабылдауда көтерілген ең маңызды әрі ауқымды мәселе – жайылым тапшылығы мен ауыл шаруашылығына қажетті инфрақұрылымның жетіспеушілігі болды. Мәселен, Қарабұлақ ауылынан келген тұрғындар мал шаруашылығымен айналысатындардың саны жыл сайын артып жатқанына қарамастан, жайылым көлемінің сол күйі өзгеріссіз қалып отырғанын айтты. Бұл, әрине, малдың табиғи жолмен жайылуына, қажетті азығын еркін табуына кедергі келтіріп, саланың дамуына тосқауыл болуда.

Жаз айларында шөптің аздығынан мал толық қоректене алмай, әлсіреп, салмақ жоғалтады. Мұндай жағдайда малдан алынатын ет пен сүт өнімдерінің сапасы мен көлемі төмендейді. Бұл өз кезегінде ауыл халқының табысына, тұрмыс сапасына әсер етеді. Мал шаруашылығы – көптеген отбасының негізгі табыс көзі болғандықтан, жайылым тапшылығы тек экономикалық емес, әлеуметтік мәселе ретінде де өзекті.

Аудан әкімі Арман Сабитов бұл мәселенің бұрыннан белгілі екенін және оны шешу үшін нақты шаралар қабылданып жатқанын атап өтті. Аудан көлемінде ғана емес, облыстық деңгейде де жайылым мәселесі көтеріліп, тиісті органдармен бірлесе отырып, жүйелі жұмыстар жүргізілуде. Соның бірі – жер қорына толық ревизия жасау. Бұл жұмыс барысында мемлекет меншігінде болғанымен, түрлі себептермен пайдаланылмай жатқан жер телімдері анықталып, оларды ауыл тұрғындарының игілігіне беру көзделіп отыр. Сонымен қатар, кезінде жеке тұлғалардың меншігіне өтіп кеткен, бірақ қазір игерілмей бос жатқан жайылым жерлерге қатысты да заң аясында нақты шаралар қабылданбақ. Мұндай қадамдар жайылым мәселесін кешенді түрде шешуге мүмкіндік береді.

Жайылымнан бөлек, ауыл шаруашылығымен айналысатын халық үшін маңызды мәселелердің бірі – су арналарының жай-күйі. Қабылдау барысында жеке меншікке өтіп кеткен су каналдарына қатысты да көптеген сұрақтар қойылды. Су көздерінің қолжетімділігі – тек егін шаруашылығы үшін емес, малды суару мен жалпы ауыл тіршілігі үшін де шешуші мәнге ие. Егер бұл арналар жеке меншікте болып, қарапайым халық оған қол жеткізе алмаса, ауыл шаруашылығы саласы тұралауы мүмкін. Осыған байланысты аудан әкімі тарапынан арнайы жұмыс тобы құрылып, су арналарының иелерімен келіссөздер жүргізілетіні, қажет болған жағдайда заң шеңберінде шешімдер қабылданатыны жеткізілді. Бұл жұмыстардың мақсаты – ауыл тұрғындарына ортақ игілікті қайтара отырып, ауыл шаруашылығын өркендетуге негіз қалау.

Ауыл тұрғындарының әкімге білдірген алғысы мен үмітке толы сенімі – билік пен бұқара арасындағы ашық диалогтың нәтижесі. Әрбір азаматтың өтінішіне бейжай қарамай, мәселені жерінде шешуге ұмтылу – қазіргі әкімдік жұмысының басты ұстанымына айналған. Жайылым мен су жүйесі секілді инфрақұрылымдық түйткілдер шешімін тапқан жағдайда ғана ауыл шаруашылығы саласы толыққанды дамып, мал басын көбейту, өнімділікті арттыру сынды мақсаттарға қол жеткізу мүмкін болмақ.

Сайрам ауданының табиғи мүмкіндіктері мол, ауа райы мен географиялық жағдайы мал шаруашылығына айрықша қолайлы өңір. Осы артықшылықтарды тиімді пайдалану үшін инфрақұрылымды дамыту, жайылым мен су ресурстарын әділ және тиімді үлестіру – стратегиялық маңызы бар бағыт. Бұл тек ауданның ғана емес, бүкіл өңірдің экономикалық әлеуетін арттыруға серпін берері анық. Қазіргі таңда қолға алынып жатқан нақты қадамдар мен жүйелі жұмыстардың нәтижесінде Сайрам ауданы алдағы уақытта ауыл шаруашылығының дамуы бойынша жетекші өңірлердің қатарына қосылары сөзсіз.