Түркістан қаласының мәдени өмірі тағы бір маңызды оқиғамен толықты. Райымбек Сейтметов атындағы Түркістан қаласының сазды-драма театрында «Жан пида» атты жаңа қойылымның тұсауы кесілді. Премьераға Түркістан облысының әкімі орынбасары Ертай Алтаев, облыстық мәдениет басқармасының басшысы Әзімхан Қойлыбаев, зиялы қауым өкілдері, қала тұрғындары мен қонақтары қатысты.
Қойылымның авторы – Атырау жастар театрының көркемдік жетекшісі, «Құрмет» орденінің иегері, Махамбет атындағы сыйлықтың лауреаты Мұқанғали Томанов. Талантты режиссердің айтуынша, бұл қойылымның басты мақсаты – әр адамды табиғаттың әлемін сақтау мен қорғауға шақыру, сондай-ақ жер бетіндегі барлық тіршілік үшін жауапкершілікті өз мойнына алу қажеттілігін еске салу.
Қойылымның мазмұны терең әрі философиялық мәнге ие. Мұнда қазақ және қырғыз халықтарының рухани сабақтастығы басты тақырып ретінде көтерілген. Шығарманың түп негізі – қырғыз халқының ұлы жазушысы, қоғам және мемлекет қайраткері, Қырғызстанның халық жазушысы Шыңғыс Айтматовтың «Жан пида» романы. XX ғасырдың орта шенінде әдебиет көгінде жарқ еткен бұл шығарма адам мен табиғат арасындағы қатынасты терең зерттеп, әлемнің және өмірдің мәнін қайта ойлауға итермелейді.
Айтматовтың романы «Ақыл иесі» мен табиғат әлемінің жануарлары арасындағы өзара қатынасты философиялық тұрғыдан ашады. Қойылым осы түпнұсқаға адал болып, адам мен табиғаттың арасындағы теңгерімді сақтауға, олардың бір-біріне тәуелді екенін көрсетуге тырысады. Қойылымда адамзаттың экологиялық қателіктері мен табиғатқа жасаған жауыздығы әшкереленеді.
Қойылымда табиғаттың бұзылуы, адамзаттың тек өз пайдасын ойлап, табиғатқа деген жанашырлық пен мейірімділікті жоғалтуы басты мәселе ретінде қойылады. Қойылымда жабайы табиғат пен өркениеттен өскен адам баласының арасындағы қарама-қайшылық көрінеді. Әрбір көрермен жабайы аң-құстың табиғат заңдылықтарын бұзбай өмір сүргенін, ал адам баласының қолынан келетін зиянды әрекеттердің табиғаттың тепе-теңдігін қалай бұзатынын аңғарды.
«Жан пида» қойылымы – адамзаттың өз ойлау жүйесі мен құндылықтарын қайта қарап, табиғатпен үйлесімді өмір сүруінің маңыздылығын көрсететін туынды. Көрермендер бұл қойылымда адамның аштықтан емес, тоқтықтан, өзімшілдік пен адамгершіліктің жоғалуынан табиғатты қалай зақымдайтынын байқай алды.
Түркістан қаласында өткен бұл премьера қала мәдениетінің жаңа бір белесіне жол ашты. Жаңа қойылымның тұсауы Түркістандағы мәдени ортаның дамуында маңызды қадам болып табылады. Қаладағы мәдени өмірдің артуы, халықтың рухани дамуына жаңа серпін береді. Бұл қойылым Түркістанның ұлттық өнер мен мәдениетке деген қызығушылығын арттыра отырып, жастарға экологиялық ой-сананы дамытуға ықпал етеді.
Түркістанның дәстүрлі мәдениетін әлемдік сахнаға шығару мақсатында осы секілді қойылымдар үлкен маңызға ие. Бұл қаладағы мәдениеттің ұлтымыздың рухани байлығын сақтауға және оны кейінгі ұрпаққа жеткізуге арналған қадамдардың бірі. Мәдени шаралар мен театрлық қойылымдар қала тұрғындары үшін жаңа әлемге есік ашып, олардың ой-өрісін кеңейтеді.
«Жан пида» қойылымы – бұл тек театрлық өнер ғана емес, сонымен қатар бүгінгі қоғамға экологиялық жауапкершілік пен адамзаттың табиғатқа деген қатынасын қайта қарауды ұсынатын маңызды үндеу. Түркістан қаласының мәдени өміріндегі осындай маңызды оқиғалар қала тұрғындарын рухани тұрғыда байытып, болашаққа деген сенімділікті арттырады. Қойылымның үлкен әсері мен мазмұнды ұстанымы көпшілікке ой салады, әрі оларды табиғатқа деген құрмет пен жауапкершілікті арттыруға шақырады.